Nitrates là một loại thuốc có tác dụng rất tốt trong việc điều trị những cơn đau ngực do bệnh mạch vành. Thuốc tác dụng thông qua cơ chế làm giãn cả hệ thống mạch vành, giúp cải thiện lưu lượng máu nuôi dưỡng cơ tim, vừa giãn hệ thống mạch máu toàn thân, giúp làm giảm gánh nặng cho hoạt động của tim, từ đó giảm nhu cầu oxy cho cơ tim.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách sử dụng thuốc, cũng như những lưu ý cần biết khi sử dụng thuốc.

Về cơ bản thì thuốc có thể được sử dụng dưới các dạng khác nhau như: thuốc xịt, thuốc ngậm, uống, dán ngoài da. Cụ thể là:

Nitrates dưới lưỡi: là dạng thuốc được lựa chọn tối ưu để điều trị những cơn đau ngực cấp tính do bệnh mạch vành cũng như đề phòng ngừa những cơn đau ngực xuất hiện khi hoạt động gắng sức. Nitrates dưới lưỡi thường được sản xuất dưới dạng viên ngậm dưới lưỡi và chai xịt dưới lưỡi. Cách sử dụng thuốc loại này như sau:

1. Dùng để cắt cơn đau ngực cấp:

• Trước khi dùng thuốc, hãy ngồi xuống ở một tư thế ổn định, an toàn, vì thuốc có thể gây hạ huyết áp, gây chóng mặt.
• Xịt 1 liều thuốc xịt (hoặc ngậm 1 viên thuốc dạng ngậm) vào dưới lưỡi.
• Nếu cơn đau không cải thiện, có thể dùng liều lặp lại sau 5 phút.
• Nếu sau 3 lần sử dụng thuốc mà cơn đau vẫn không cải thiện, hãy lập tức tìm sự trợ giúp của nhân viên Y tế.

2. Dùng để phòng ngừa cơn đau ngựctrước các hoạt động gắng sức:

• Ngồi xuống
• Xịt 1 liều thuốc xịt (hoặc ngậm 1 viên thuốc dạng ngậm) vào dưới lưỡi
• Ngồi nghỉ 5-10 phút rồi từ từ đứng dậy, hoạt động bình thường

Nitrates dạng uống: là dạng thuốc có tác dụng kéo dài hơn so với Nitrates dưới lưỡi. Thuốc bắt đầu có tác dụng sau khoảng 30 phút, và có thể có tác dụng phòng ngừa đau ngựcdo hoạt động gắng sức lên đến 8 tiếng.

Nitrates dạng miếng dán: đây là một dạng thuốc tác dụng kéo dài và sử dụng rất tiện lợi. Miếng dán trên da liên tục cung cấp cho cơ thể một liều nitrates ổn định. Thuốc bắt đầu có tác dụng sau khoảng 30 phút và kéo dài 8-14 tiếng.

Tuy rằng hoạt chất là như nhau nhưng mỗi hình thức sử dụng thuốc đều có những sự khác biệt nhất định ví dụ như thời gian từ khi dùng đến khi có tác dụng, độ kéo dài của tác dụng thuốc, vì vậy tùy từng trường hợp mà bác sĩ sẽ cùng người bệnh chọn ra dạng sử dụng phù hợp nhất.

Ví dụ như Nitrates dạng xịt/ngậm dưới lưỡi sẽ được khuyến cáo sử dụng để điều trị những cơn đau ngực cấp tính, và được sử dụng ngay khi thấy cơn đau khởi phát. Những dạng Nitrates có tác dụng kéo dài thì lại thường được sử dụng đồng thời với thuốc chẹn beta giao cảm để kiểm soát đau ngực ổn định do bệnh mạch vành. Ở những bệnh nhân mà thường có đau ngực khi gắng sức, liệu pháp sử dụng Nitrates dài hạn bằng đường uống hoặc dán trên da thường được sử dụng để tăng cường sự dung nạp với vận động, cải thiện đau ngực khi gắng sức, hạn chế đáng kể tình trạng thiếu máu cơ tim. Tuy nhiên, việc sử dụng Nitrates dài hạn cũng gặp phải nhiều khó khăn do sự nhờn thuốc, chúng ta sẽ nói thêm về cách để hạn chế nó trong phần lưu ý về thuốc.

Lưu ý về thuốc:

1. Sự nhờn thuốc : việc sử dụng nitrates liên tục trong vòng 24-48 tiếng có thể dẫn đến sự nhờn thuốc, khi đó thuốc không còn tác dụng ở liều thông thường. Sự nhờn thuốc thường xảy ra với nitrates dạng tác dụng kéo dài, vì vậy các khoảng nghỉ không dùng thuốc là cần thiết.
   Cách tốt nhất để tránh sự nhờn thuốc là sử dụng ngắt quãng đối với nitrates tác dụng kéo dài, các khoảng nghỉ kéo dài 8-12 tiếng.
2. Thời điểm sử dụng thuốc: những bệnh nhân bị đau ngực do hoạt động gắng sức thường nên sử dụng nitrates vào ban ngày, ngược lại những bệnh nhân hay bị đau ngực về đêm hoặc bị suy tim nên sử dụng nitrates vào buổi tối, điều này sẽ giúp ngăn ngừa cơn đau ngực đồng thời giúp giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu của suy tim vào ban đêm.
3. Tác dụng phụ: Các tác dụng phụ hay gặp nhất của nitrates là đau đầu, chóng mặt, đỏ mặt, và tăng nhịp tim. Những người cao tuổi thường hay bị chóng mặt và càng nên cẩn thận hơn ở thời tiết nóng. Uống đủ nước có thể sẽ giúp hạn chế tác dụng phụ này.
   Nitrates còn gây hạ huyết áp và có thể gây ra ngất/xỉu ở một số người (đặc biệt ở những người đang sử dụng các loại thuốc hạ huyết áp khác hoặc ở những người bị mất nước). Ngoài ra nên lưu ý là tuyệt đối không được sử dụng các loại thuốc điều trị rối loạn cương dương khi đang sử dụng nitrates.

Nếu các tác dụng phụ của thuốc gây ra cho bạn quá nhiều khó chịu, hãy liên hệ ngay với nhân viên Y tế để được tư vấn và trợ giúp.